Wet DBA, 5 jaar later
Een terugblik
Echter, blijkt dat in de praktijk Wet DBA juist minder rust geeft en vooral zorgt voor onduidelijkheid en dus niet de resultaten produceert waar het kabinet op had gehoopt. Het Kabinet Rutte-III heeft dus besloten de wet te vervangen. Het streven was om per 1 januari 2021 de nieuwe maatregelen in te laten gaan maar tevergeefs. Logischerwijs, gezien de huidige situatie omtrent Corona, heeft het Kabinet Rutte-III besloten dit aan het volgende kabinet over te laten na de verkiezingen in maart 2021.
Duidelijkheid
Het is vanzelfsprekend belangrijk en ook het doel van deze wet dat de opdrachtgever niet als werkgever wordt aangemerkt. Hij dient dan ook toe te zien dat de opdrachtovereenkomst feitelijk wordt nageleefd. Helaas is dit in de praktijk vaak erg lastig en zijn er tal van voorbeelden te noemen waar de ZZP’er eigenlijk een verkapte werknemer is geworden. Hij werkt dan fulltime voor maar één opdrachtgever en is dus volledig in dienst met een arbeidsovereenkomst.
Er mag dus geen sprake zijn van een dergelijke constructie. De overeenkomst wordt een arbeidsovereenkomst genoemd wanneer het voldoet aan drie elementen:
- Loon
- Persoonlijke arbeid
- Gezagsverhouding
Het element “gezagsverhouding” is waar op dit moment de onduidelijkheid vandaan komt. Het onderscheid tussen zelfstandig ondernemerschap en het werken in loondienst geeft op dit moment veel verwarring en onzekerheid.
Waarom veranderen?
Controle
Kwaadwillend houdt in dat de opdrachtgever opzettelijk een situatie van duidelijke schijnzelfstandigheid laat ontstaan of voortbestaan terwijl de opdrachtgever wist van een feitelijke dienstbetrekking. De Belastingdienst kan dan bovenstaande aanslagen opleggen waar ze moeten bewijzen dat er inderdaad sprake is van “schijnzelfstandigheid”.
Wanneer er geen sprake is van kwaadwillendheid, maar wel van “fictieve” dienstbetrekking zal de Belastingdienst nog steeds handhaven. Ze zorgt dan voor aanwijzingen zodat de opdrachtgever de arbeidsrelatie zo vorm kan geven dat er sprake is van werken buiten dienstbetrekking. Een ander advies is om de werkrelatie te verwerken in de jaarlijkse aangifte. Hier geeft de Belastingdienst meestal drie maanden de tijd voor.
Is er geen sprake van één van de twee bovenstaande situaties? Dan zal de handhaving worden uitgesteld tot 1 oktober 2021. Op deze datum zal het nieuwe kabinet nieuwe wet en regelgeving invoeren die de Wet DBA zal vervangen. Het streven om 1 januari 2021 de nieuwe wet in te laten gaan is helaas door de Corona pandemie niet behaald.
Webmodule
Het invullen van deze vragenlijst duurt volgens de toelichting 45 minuten en is niet verplicht bij een inzet. Aan de uitkomst kan dan ook, gedurende de pilotfase, geen rechtszekerheid worden ontleend.Het invullen van de vragenlijst geeft één van de drie volgende antwoorden:
- Er kan “buiten dienstbetrekking” gewerkt worden:
De opdracht kan door de opdrachtnemer als zelfstandige worden uitgevoerd. De opdrachtgever krijgt daarvoor een “opdrachtgeversverklaring” die na de huidige pilotfase ook zekerheid biedt. - Er is een “indicatie dienstbetrekking”.
Onder de huidige aangegeven omstandigheden kan er waarschijnlijk niet gewerkt worden met een zelfstandige. De oplossing die eventueel kan worden gebruikt is om de werkwijze te veranderen, iemand volledig in loondienst aan te nemen of om iemand te werven via een uitzendbureau of via detacheringsconstructie. - Er is “geen oordeel”.
Er is te veel onduidelijkheid en de opdracht zit in een grijs gebied. Een twijfelgeval waar de webmodule meer duidelijkheid kan bieden door een advies te geven.